Yaşamın her döneminde önemli olan sağlıklı beslenme, çocuklar için anne karnında başlıyor ve 20'li yaşlara kadar devam ediyor.
Küçük yaşlarda çocuklara kazandırılan yeme alışkanlıkları onların bütün hayatlarını etkileyebiliyor. Ne yazık ki çocuklar, gerek okulda gerekse marketlerde sürekli işlenmiş ve şeker oranı yüksek besinlere maruz kalıyor. Özellikle sömestr döneminde evde hazırlanacak sağlıklı atıştırmalıklarla çocukları bu gıdalardan uzak tutmak mümkün olabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Dyt. Burcu Sel, sağlıklı beslenmenin çocukların gelişimindeki önemi hakkında bilgi verdi.
Çocukların besin gereksinimleri yetişkinlerden farklıdır
Çocuklar hangi yaş grubunda olursa olsun devamlı büyüme sürecindedir. Bu durum bazal metabolizma hızlarının yüksek olduğunu ve buna uygun enerji almaları gerektiğini gösterir. Çocukların büyüme ve gelişmesini sağlamak ve almaları gereken enerjiyi tamamlamak için onlara her gruptan yeterli miktarda besin vermek gerekmektedir. Yeni dokuların yapımı, protein, mineral ve vitaminlere olan gereksinimi artırmaktadır. Çocukların menüsünde yer alacak besinler şu şeklide olmalıdır;
1.grup besinler;
Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagillerdir. Protein sağlıklı büyümek, kasların güçlenmesi, kan yapımı için gereklidir. Bu grupta yer alan besinler; protein, B grubu vitaminlerden niasin, tiamin, riboflavin, B12 vitamini ve B6 vitamini, E vitamini, minerallerden ise demir, çinko ve magnezyum açısından iyi kaynaktırlar. Kuru baklagillerde posa (lif) bulunur.
2.grup besinler;
Süt, yoğurt, peynir, çökelek gibi besinler özellikle kemik ve diş gelişimi, sinir ve kasların düzenli çalışması için gereklidir. Bu grupta yer alan besinler; minerallerden kalsiyum, fosfor, vitaminlerden A vitamini, B12 vitamini, riboflavin ve protein açısından zengindir.
3.grup besinler;
Tahıllar ve tahıllardan elde edilen ekmek gibi ürünlerdir ve bu besinler temel enerji kaynağıdır. Tahıllar günlük beslenme alışkanlıklarının önemli bir parçasını oluşturur. Eğer rafine edilmeden doğal hallerinde tüketilirlerse posa, B vitaminleri (tiamin, riboflavin, niasin ve folat),demir, magnezyum ve selenyum mineralleri için önemli bir kaynaktır.
4.grup besinler;
Sebze ve meyvelerdir. Bu grup, vitamin ve mineral kaynağıdır. A, B, C vitaminlerinden zengindir, vücudun işleyişinde gerekli mineralleri sağlar. Çocukların büyümesi, hastalıklara karşı daha dirençli olmaları, göz, cilt ve sindirim sistemlerinin sağlıklı olması için her gün yeterli miktarda taze sebze ve meyve tüketmeleri önerilmektedir.
5.grup besinler;
Şeker ve yağ grubudur. Tereyağı, zeytinyağı, bitkisel yağlar enerjisi yüksek besinlerdir ve çocukların ihtiyacı olan enerjiyi tamamlamak için gerekir. Yağ grubu besinler özellikle sinir sisteminin çalışması, vitamin mineral emilimi için önemli besinlerdir. Şekerin ise pekmez, bal reçel gibi işlenmemiş besinlerden karşılanması tercih edilmelidir. Çocukların kilo durumuna göre beslenmesine dikkatli eklenmelidir.
Kahvaltı çocuklar için en önemli öğün
Çocuklar için en önemli öğün kahvaltıdır. Bütün gece süren açlıktan sonra, vücut ve beyin güne başlamak için enerjiye gereksinim duymaktadır. Kahvaltı yapılmadığı takdirde dikkat dağınıklığı, yorgunluk, baş ağrısı ve zihinsel performansta azalma olmaktadır. Gün boyu fiziksel ve zihinsel performansın en üst düzeyde tutulabilmesi için günde 3 ana 3 ara öğün düzeninde beslenmeye özen gösterilmelidir. Çocukların öğün aralarında 2-4 saat olması uygundur. Günde yaklaşık 2 litre su tüketilmelidir. Açlık hissedildiğinde tüketilen besinlere dikkat edilmelidir. Örneğin, şeker ve şekerli besinler, cips gibi yiyeceklerin tüketilmemesi gereklidir. Gazlı içecekler yerine süt, yoğurt, sütlü tatlılar, ekmek arası peynir, tost, meyve veya taze sıkılmış meyve suyu veya evde hazırlanacak sağlıklı atıştırmalıkların tüketiminin tercih edilmesi çocukların sağlıklı beslenmeleri açısından daha yararlıdır.
1. Evde hazırlanmış meyveli kefir veya meyveli süt
2. Yoğurt içine Trabzon hurması veya dilediğiniz başka bir meyve (Üzerine ceviz ve dilerseniz toz tarçın ekleyebilirsiniz)
3. Meyveli yoğurt dondurması
4. Fırınlanmış, baharatlı nohut
5. Evde hazırlanmış lavaş cips veya mini pizzalar
6. Naneli veya fesleğenli ayran
7. Muz üzerine bal ve dövülmüş fındık
8. Meyve, yulaf, ceviz veya fındık karışımı ile hazırlanmış minik barlar
Küçük yaşlarda çocuklara kazandırılan yeme alışkanlıkları onların bütün hayatlarını etkileyebiliyor. Ne yazık ki çocuklar, gerek okulda gerekse marketlerde sürekli işlenmiş ve şeker oranı yüksek besinlere maruz kalıyor. Özellikle sömestr döneminde evde hazırlanacak sağlıklı atıştırmalıklarla çocukları bu gıdalardan uzak tutmak mümkün olabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Dyt. Burcu Sel, sağlıklı beslenmenin çocukların gelişimindeki önemi hakkında bilgi verdi.
Çocukların besin gereksinimleri yetişkinlerden farklıdır
Çocuklar hangi yaş grubunda olursa olsun devamlı büyüme sürecindedir. Bu durum bazal metabolizma hızlarının yüksek olduğunu ve buna uygun enerji almaları gerektiğini gösterir. Çocukların büyüme ve gelişmesini sağlamak ve almaları gereken enerjiyi tamamlamak için onlara her gruptan yeterli miktarda besin vermek gerekmektedir. Yeni dokuların yapımı, protein, mineral ve vitaminlere olan gereksinimi artırmaktadır. Çocukların menüsünde yer alacak besinler şu şeklide olmalıdır;
1.grup besinler;
Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagillerdir. Protein sağlıklı büyümek, kasların güçlenmesi, kan yapımı için gereklidir. Bu grupta yer alan besinler; protein, B grubu vitaminlerden niasin, tiamin, riboflavin, B12 vitamini ve B6 vitamini, E vitamini, minerallerden ise demir, çinko ve magnezyum açısından iyi kaynaktırlar. Kuru baklagillerde posa (lif) bulunur.
2.grup besinler;
Süt, yoğurt, peynir, çökelek gibi besinler özellikle kemik ve diş gelişimi, sinir ve kasların düzenli çalışması için gereklidir. Bu grupta yer alan besinler; minerallerden kalsiyum, fosfor, vitaminlerden A vitamini, B12 vitamini, riboflavin ve protein açısından zengindir.
3.grup besinler;
Tahıllar ve tahıllardan elde edilen ekmek gibi ürünlerdir ve bu besinler temel enerji kaynağıdır. Tahıllar günlük beslenme alışkanlıklarının önemli bir parçasını oluşturur. Eğer rafine edilmeden doğal hallerinde tüketilirlerse posa, B vitaminleri (tiamin, riboflavin, niasin ve folat),demir, magnezyum ve selenyum mineralleri için önemli bir kaynaktır.
4.grup besinler;
Sebze ve meyvelerdir. Bu grup, vitamin ve mineral kaynağıdır. A, B, C vitaminlerinden zengindir, vücudun işleyişinde gerekli mineralleri sağlar. Çocukların büyümesi, hastalıklara karşı daha dirençli olmaları, göz, cilt ve sindirim sistemlerinin sağlıklı olması için her gün yeterli miktarda taze sebze ve meyve tüketmeleri önerilmektedir.
5.grup besinler;
Şeker ve yağ grubudur. Tereyağı, zeytinyağı, bitkisel yağlar enerjisi yüksek besinlerdir ve çocukların ihtiyacı olan enerjiyi tamamlamak için gerekir. Yağ grubu besinler özellikle sinir sisteminin çalışması, vitamin mineral emilimi için önemli besinlerdir. Şekerin ise pekmez, bal reçel gibi işlenmemiş besinlerden karşılanması tercih edilmelidir. Çocukların kilo durumuna göre beslenmesine dikkatli eklenmelidir.
Kahvaltı çocuklar için en önemli öğün
Çocuklar için en önemli öğün kahvaltıdır. Bütün gece süren açlıktan sonra, vücut ve beyin güne başlamak için enerjiye gereksinim duymaktadır. Kahvaltı yapılmadığı takdirde dikkat dağınıklığı, yorgunluk, baş ağrısı ve zihinsel performansta azalma olmaktadır. Gün boyu fiziksel ve zihinsel performansın en üst düzeyde tutulabilmesi için günde 3 ana 3 ara öğün düzeninde beslenmeye özen gösterilmelidir. Çocukların öğün aralarında 2-4 saat olması uygundur. Günde yaklaşık 2 litre su tüketilmelidir. Açlık hissedildiğinde tüketilen besinlere dikkat edilmelidir. Örneğin, şeker ve şekerli besinler, cips gibi yiyeceklerin tüketilmemesi gereklidir. Gazlı içecekler yerine süt, yoğurt, sütlü tatlılar, ekmek arası peynir, tost, meyve veya taze sıkılmış meyve suyu veya evde hazırlanacak sağlıklı atıştırmalıkların tüketiminin tercih edilmesi çocukların sağlıklı beslenmeleri açısından daha yararlıdır.
Çocuklar için evde hazırlanabilecek sağlıklı atıştırmalıklar
1. Evde hazırlanmış meyveli kefir veya meyveli süt
2. Yoğurt içine Trabzon hurması veya dilediğiniz başka bir meyve (Üzerine ceviz ve dilerseniz toz tarçın ekleyebilirsiniz)
3. Meyveli yoğurt dondurması
4. Fırınlanmış, baharatlı nohut
5. Evde hazırlanmış lavaş cips veya mini pizzalar
6. Naneli veya fesleğenli ayran
7. Muz üzerine bal ve dövülmüş fındık
8. Meyve, yulaf, ceviz veya fındık karışımı ile hazırlanmış minik barlar
Destekleriniz ve eleştirilerinizi için lütfen yorum yazınız. Teşekkürler.